Tampon çözeltiler, bir çözeltiye asit ya da baz eklenmesi durumunda pH değişimlerini minimize eden kimyasal çözeltilerdir. Bu çözeltiler, pH stabilitesinin kritik önem taşıdığı biyokimyasal deneyler, farmasötik analizler, gıda üretimi ve su kalitesi izleme gibi birçok alanda kullanılır. Tampon çözeltilerin bu dengeleyici özelliği, hassas ortamlar ve süreçler için güvenilir bir pH ortamı sağlar.
Bu çözeltiler genellikle zayıf bir asit ve onun tuzu ya da zayıf bir baz ve onun tuzunun karışımından oluşur. Bu yapı, eklenen asit veya bazın etkilerini nötralize ederek pH seviyesinin az çok sabit kalmasını sağlar. Örneğin, fosfat tampon çözeltisi ve asetat tampon, yaygın kullanılan tampon çözeltiler arasındadır.
Laboratuvar çalışmalarında, doğru ve güvenilir sonuçlar elde etmek için tampon çözeltilerin önceden hazırlanmış ve doğru konsantrasyonlarda olması önemlidir. Aynı şekilde, pH metrelerin kalibrasyonunda da bu çözeltiler kritik bir rol oynar, böylece pH ölçümlerinin kesinliği ve doğruluğu artırılır.